تغذیه نامناسب و کوتاهی قد

از آنجایی که بچه ها بیش از یک سوم روز را در مدارس می‌گذارانند، نوع غذایی که در مدرسه دریافت می‌کنند در سلامت آنها تاثیر مهمی دارد. آنها وعدههای مهمی چون میان وعدههای صبحگاهی که اغلب به جای صبحانه مصرف می‌شوند و نیز ناهار را در مدرسه میل می‌کنند و همین مسئله، توجه زیاد متخصصین را به نوع غذایی که آنها دریافت می‌کنند بیشتر می‌کند.
یکی از معضلات دوران کودکی، چاقی در این گروه سنی است که زمینه ساز چاقی در بزرگسالی است و مشکلات روانشناختی نظیر عدم خودباوری، کاهش معاشرت، افزایش چربی خون، فشار خون و افزایش احتمال دیابت را به دنبال دارد. در این سنین کم وزنی و لاغری نیز خیلی بیشتر از چاقی دیده می‌شود که نتیجه آن، نارسایی رشد و کاهش قدرت تمرکز و یادگیری بچه‌ها است و موفقیت آنها را در درس و امتحانات کاهش می‌دهد. نوع مواد غذایی که کودک در میان‌وعده‌های صبحگاهی در میان همسن و سالانش دریافت می‌کند، می‌تواند به تدریج این مشکلا‌ت را کاهش دهد.
کوتاهی قد، مشکل دیگری است که رابطه مستقیمی با تغذیه نادرست دارد. دکتر کیمیاگر در این رابطه می‌گوید: <قد از جمله معیارهایی ست که وضعیت تغذیه‌ای افراد را در درازمدت نشان می‌دهد. بسیاری از خانوادهها در تلاش هستند تا بچههایشان قدی بلند داشته باشند و به این دلیل نزد هزاران متخصص می‌روند و نظر آنها را در این رابطه جویا می‌شوند. به‌طور کلی مواد مغذی نظیر کلسیم، آهن، روی، پروتئین و ویتامین A نقش موثری در رشد قدی بچهها داشته و مصرف منظم مواد غذایی نظیر انواع گوشت‌ها و ماهی، انواع لبنیات، میوهها و سبزی‌جات این تاثیر را بیشتر می‌کند.>
در دوران بلوغ به دلیل جهش رشدی، نیاز به مواد مغذی افزایش می یابد، اما در اغلب موارد این نیازها با تغییر عادات غذایی تامین نشده و در بسیاری از موارد کمبودهای تغذیه‌ای دیده می‌شود.
در این دوران املاحی چون کلسیم، آهن، روی و منیزیم هم باید به میزان دو برابر دریافت شوند، اتفاقی که معمولا‌ رخ نمی‌دهد. وضع وقتی بدتر می‌شود که بدانیم 14 درصد از مجموع انرژی دریافتی نوجوانان پسر و 15 درصد از کل انرژی دریافتی نوجوانان دختر از نوشابههای گازدار و آبمیوههای آماده تامین می شود.
همچنین نیاز به اسید فولیک و ویتامین‌های گروه B و نیز ویتامین‌های A،C و‌E برای‌رشد بافت‌های جدید به شدت بالا می رود و در نتیجه نیاز به مصرف میوهها و سبزیجات چندین برابر می‌شود. در این میان عواملی نظیر خوردن وعدههای غذایی نامناسب، کم خوردن غذا، خارج از خانه غذا خوردن به ویژه در فصل مدرسه‌ها و... کمبود این مواد مغذی را افزایش می‌دهد. در نتیجه دادن آموزش به این سنین در جهت اصلاح عادات غذایی بسیار موثر خواهد بود.
بوفه مدرسه از جمله مکان‌هایی است که در سلامت تغذیه ای بچه ها در هر گروه سنی تاثیر فراوانی دارد. درواقع اگر پول توجیبی بچه ها اجازه دهد، ترجیح می دهند اصلا از خانه غذایی نیاورند و همه میان وعدههای خود را با خوراکیهای بوفه تامین کنند.
مطالعات نشان می‌دهد که در اغلب غذاهای آماده، اسید فولیک، آهن، کلسیم و ویتامین‌A به ندرت دیده می شود. به علاوه میزان ویتامین‌C در این غذاها بسیار کم است و اغلب، 50 درصد از کالری این غذاها از گروه چربیها تامین می شود، که مصرف مداوم آنها چاقی را هم به دنبال دارد. جالب است بدانید که در سال‌های نوجوانی بیش از یک‌صد هزار غذای تبلیغی از نظر بچهها می گذرد که اکثر آنها از چربی فراوان و کربوهیدراتهای ساده تشکیل شده اند و بیش از 65 درصد آنها را نوشیدنیها و شیرینیها تشکیل می دهند. بیش از 80 درصد مواد غذایی که در بوفههای مدارس به فروش می‌رسند نیز از همین گروه مواد غذایی هستند.
دکتر مسعود کیمیاگردر مورد بوفه‌های مدارس می گوید: <بوفههای مدارس هم یک فرصت هستند و هم یک تهدید. فرصت هستند از این نظر که با فروش شیر، کیک، بیسکوئیت، انواع آبمیوههای تازه (به شرطی که در خود مدرسه آبمیوههای طبیعی تهیه شود ) و خود میوههای تازه، می‌توانند اثرات بسیاری را در سلامت بچهها داشته باشند اما از سوی دیگر با فروش مواد غذایی کم ارزش و یا حتی بی‌ارزش می‌توانند سلامتی آنها را به مخاطره بیاندازند.>
در مطالعه‌ای که در سال 2003 در دانشگاه کالیفرنیا به انجام رسید،معلوم شد بچه‌های دبستانی بیشترین مواد غذایی چرب را در مدرسه و بوفهها تهیه می‌کنند و تخمین زده شد که هر بچه،26 گرم چربی را در زنگهای تفریح از بوفهها دریافت‌ می‌کند. این میزان در یک رژیم غذایی سالم باید معادل 20 باشد. در ضمن کودک در هنگام ناهار، از غذاهایی که در مدرسه به فروش می رسند،31 گرم چربی دریافت می‌کند در حالی که اگر این غذاها در منزل تهیه شود چربی دریافتی به 21 گرم تقلیل می یابد. مطالعه دیگری هم که در سال 2004 در مرکز علوم ایالات متحده به انجام رسید، نشان داد قسمت بزرگی از مواد غذایی که در بوفه مدارس به فروش می‌رسد، مواد غذایی پرچرب و نوشیدنیهای شیرین است. از آن بدتر این که 75 درصد از نوشیدنیها را نوشیدنیهای گازدار شیرین و آبمیوه‌های آماده و 80 درصد از مواد غذایی را انواع آبنباتها، چیپس و انواع شیرینی جات تشکیل می دهند. این درحالی است که بچهها در مقاطع راهنمایی، کمترین مقدار میوهها، سبزیجات و شیر و بیشترین مصرف انواع نوشیدنیهای شیرین و سبزیجات پر چرب نظیر سیب زمینی سرخ کرده را دارند.