گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند
گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند

گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند

مطالب علمی و پژوهشی در زمینه ورزش

رابطه ریاضی در حرکت/ فوتبال در راه شطرنج

ورود ریاضیات و تکنولوژی به فوتبال این تصور را ایجاد کرده که شاید روزی فوتبال هم مانند شطرنج شود.

به گزارش ایسنا، عباس رضوی پیشکسوت و مربی سابق فوتبال ایران طی یادداشتی که آن را در اختیار ایسنا قرار داده، به بررسی تکنولوژی در فوتبال و ریاضیات در این ورزش پرداخته است. این یادداشت به شرح زیر است:

با صنعتی شدن بیشتر فوتبال و استقبال روز افزون مردم از فوتبال حرفه‌ای، در برنامه‌ریزی‌های آمادگی تیم‌ها و بازیکنان و فوتبال پایه استفاده از تکنولوژی پیشرفته بسیار مورد توجه و اهمیت قرار گرفته است.

محاسبات و اندازه گیری‌های علمی در بخش توان بدنی و تکنیک و درک بازی تا انتخاب سیستم‌های مناسب و تقابل سیستم‌ها و کار فوتبال پایه، گستره‌ای مهم از استفاده از تکنولوژی در این راستا است. باشگاه‌های بزرگ با بهره‌وری از سیستم‌های موجود در کامپیوترهای پیشرفته با برنامه‌های خاص خود آگاهانه به مصاف حریفان خود می‌روند.

آنالیزهای قبل و بعد مسابقات با ارقامی ثبت شده از میلی‌متر-میلی‌متر حرکات بازیکنان و حوادث مربوط به آن در یک مسابقه همراه است. اطلاعات کسب شده از تیم حریف در هفته مسابقه کلیدی برای بازی بهتر، در دسترس کادر فنی است. دیگر در فوتبال حرفه‌ای هیچ مربی ضمانتی جز پیروزی برای بقای خویش در دست ندارد. کیفیت و فاصله نزدیک تیم‌ها پیش بینی نتایج را از پیش دشوارتر کرده است. ادراک بالای بازی‌های جمعی و تحول در تکنیک‌های فوتبال و شیوه درست آمادگی بدنی تیم‌ها حاکی از رشدی چشم‌گیر در فوتبال حرفه‌ای است. دیگر فوق ستاره‌ها به تنهایی نقشی در پیروزی‌ها ندارند.

اولین بار باشگاه آرسنال با خرید یک کامپیوتر شروع به آنالیز کاراکتر بازیکنان خود در زمین کرد و این در آغاز، بسیار موفقیت آمیز بود. در حال حاضر کلیه باشگاه‌های خوب انگلیس و دنیا از کامپیوتر در برنامه ریزی‌ها و اندازه‌گیری خود استفاده می‌کنند و هر باشگاه دارای خزانه‌ای از اطلاعات فوتبالی از بازیکنان خود و باشگاه‌های دیگر است.

باشگاه لیورپول استاد و پروفسور با تجربه دانشگاه کمبریج را در امر تئوری فیزیک در اختیار دارد. تیم‌ها در آنالیزهای حرکتی هر یک از بازیکنان روش‌ها و شیوه‌های بازی تیم خود را می‌یابند. وقتی یک بازیکن توپ را لمس می‌کند، مشخصه‌ای از محدوده فعالیت و پست خویش را نشان می‌دهد و این می‌تواند شامل پاس دادن‌ها، قطع توپ‌ها، شوت کردن‌ها و حرکات بدون توپ آنان باشد و می‌تواند شخصیت بازی او را در زمین فوتبال نشان دهد.

البته بسیاری از رسانه‌ها هم با روی آوری به این تکنولوژی آگاهانه‌تر به آنالیز و بررسی مسابقات می‌پردازند. در باشگاه‌های بزرگ، کار گروه فیلم برداری با آنالیز های حساب شده از بازی‌ها همراه است که در نیمه استراحت تیم‌ها قبل از این که تیم‌ها وارد رختکن شوند اطلاعات خود را به تابلوی الکترونیکی داخل رختکن انتقال می‌دهند که مربی بدون اتلاف وقت بتواند نسبت به ترمیم و در صورت لزوم تغیرات تاکتیکی تیم خود اقدام کند.

اخیرا پروفسور ریاضی دانشگاه آبسالای سوئد، دیوید سومپتر، در بخش تحقیقات خود در رابطه با (حرکت و ریاضی) اشاره‌ای هم به رابطه ریاضی در حرکات فوتبال داشته است که می‌تواند جالب باشد. این موضوع برای من الهامی شد تا کنکاشی در این زمینه داشته باشم.

پروفسور دانشگاه آبسالا سه بازی از فصل گذشته سه تیم انگلیسی را در برابر یک حریف مشترک زیر ذره‌بین تحقیقی خود قرار داده است. سه تیم منچستر یونایتد، آرسنال و لیورپول در برابر واتفورد بازی کردند. منچستر ۱-۳ در خانه خود شکست خورد، آرسنال ۳-۱و لیورپول ۶-۱ به پیروزی رسیدند. پروفسور با آنالیز حرکتی بازیکنان خط میانی تیم‌ها به این منطق دست یافت که بدون احتساب مجموعه حرکات کل تیم، عملکرد حرکتی خط میانی این تیم‌ها اعم از توپ یا بدون توپ، موجب پیروزی آرسنال و لیورپول و شکست منچستر یونایتد بوده است.

به طور مثال پوگبا بازیکن گران‌قیمت و موثر میانه این تیم در یک بازی ۲۸ پاس فقط به زلاتان داده است و تمامی آنها هم دارای کیفیت بوده‌اند ولی منچستر در این بازی شکست می‌خورد و آنالیز نشان می‌دهد که کناره‌های تیم کمترین نقش را در تهاجم تیم داشته‌اند. تیم آرسنال در آنالیز حرکتی از میانه و کناره‌های زمین با یک نظم استفاده کرده و ۳-۱ پیروز شده است و تیم لیورپول با استفاده از تعریض بازی و حرکت در عمق ۶-۱ پیروز شده است.

این سه مسابقه شباهتی به هم نداشتند ولی آنالیز ریاضی همراه با ارقام نشان داد که چرا منچستر موفق نبود و زمان حرکت‌ها و مکان حرکت‌ها و استفاده از آن موجب پیروزی و شکست بوده است و دیدیم که کادر فنی منچستر با به‌کارگیری ماتیچ از چلسی و فوروارد پر قدرتی چون لوکاکو، فصل جدید را با شکلی دیگر آغاز کرد.

در این فصل نقش او در میانه زمین، بیش‌تر در حمایت از تهاجم و شرکت در حمله است و کفش خالی زلاتان آسیب دیده هم نصیب پای لوکاکو شد که دیگر درآوردنی نیست. پس از بحث تحقیقی پروفسور، این سوال برایم مطرح شد که آیا مبنی این رشد می‌تواند در آینده نه چندان دور تا جایی چون پیشرفت تئوری شطرنج باشد؟ آیا پیشرفت صنعتی فوتبال تا بدانجا خواهد رسید که بازیکنان ضمن حفظ طبیعت ژنتیکی خویش، بی‌اشتباه و به صورتی حساب شده از فرصت‌ها و ویژگی‌های خود در بازی‌ها استفاده کنند؟ پاسخ به این سوال را شاید سال‌ها بعد بتوان دریافت.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد