ارتقای سواد تغذیه ‌ای جامعه

در گذشته‌ ای نه‌ چندان دور، نگاه به علم تغذیه نگاهی حاشیه ‌ای بود، اما امروز به‌ خوبی می‌ دانیم که برای حفظ و ارتقای سلامت بدن، پیشگیری از بیماری ها و موفقیت در درمان و بازتوانی آنها، به ‌شدت به این علم محتاجیم.

بی ‌توجهی به تغذیه می ‌تواند پیامدهای جبران‌ ناپذیری برای جامعه به بار آورد و ارتقای سطح سواد تغذیه ای جامعه، امروزه به‌ عنوان یکی از محوری ‌ترین برنامه ‌های سلامت مورد توجه همگان است.

خوشبختانه این موضوع در سند چشم‌انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است. در 3 دهه بعد از انقلاب اسلامی، دستاوردهای بزرگی در بخش سلامت برای کشور حاصل شده که کاهش سوء تغذیه از موارد مهم و افتخارآفرین آن است، اما هنوز تا حد ایده‌آل فاصله زیادی داریم.

باید گفت شیوع روزافزون چاقی، چربی و قند خون بالا، بی ‌شک ارتباط مستقیمی با الگوی مصرف مواد غذایی در کشور دارد.

اصطلاح رژیم درمانی یا درمان با رژیم‌، به معنای استفاده از رژیم غذایی فقط برای بیماران نیست، بلکه برای افراد سالم نیز است، به این معنی که افراد سالم هم باید به نوبه ‌خود از رژیم غذایی مناسب استفاده کنند تا به این وسیله از ابتلا به سوء تغذیه مصون بمانند و از سلامت کامل برخوردار شوند.

یکی از موضوعاتی که در حوزه سواد تغذیه‌ ای به آن توجه می‌ شود، مکمل‌های غذایی – رژیمی است. مکمل یا supplement ، کامل ‌کننده نیازهای سلولی انسان به ویتامین ‌ها یا املاح است و وقتی به کمک می‌ آید که مواد غذایی به هر دلیل نتوانند نیازهای فرد را به‌ صورت کامل تامین نمایند.

مشاهدات علمی نشان داده است مکمل‌های رژیمی، اثرات بسیار سودمندی بر سلامت فرد دارند، اما به شرط آن که با رعایت ملاحظات خاصی صورت گیرد.

درست است که راز سلامت و نشاط در تغذیه ی سالم نهفته است و تامین کافی ویتامین‌ ها و ریزمغذی ‌ها و مواد معدنی، کلید تندرستی و شادابی انسان است، اما باید به این نکته توجه داشت، این تشخیص پزشک است که تعیین می ‌کند:

بدن فرد به کدام مکمل غذایی و به چه مقداری نیاز دارد؟ یا کدام مکمل با برنامه غذایی یا برنامه دارویی فرد تداخل دارد؟ یا مصرف کدام مکمل‌ ها توام با هم ممکن است برای فرد خطرآفرین باشد؟

نحوه تهیه و تامین این مکمل‌ها نیز مهم است و حتما باید از داروخانه های مجاز، تایید شده و تحت نظارت صورت گیرد. متأسفانه چندی است شاهد بروز پدیده قاچاق مکمل‌ها در کشور هستیم و این موضوع سبب بی‌ اعتمادی زیادی در میان پزشکان و همچنین عموم مردم شده است.

در واقع مکمل‌ های غذایی که دارای مجوز هستند، از یک سو هنگام ورود توسط متخصصان امر در وزارت بهداشت، تحت کنترل و نظارت قرار می ‌گیرد و نام کشور تولید کننده، تاریخ تولید و میزان مواد مؤثر آن ها نیز مشخص است و از سوی دیگر تحت برنامه نمونه ‌برداری مستمر وزارت بهداشت است تا نسبت به سلامت این فرآورده ‌ها پیش از رسیدن به دست مصرف ‌کننده، اطمینان کامل حاصل شود.

یکی از راهکارها برای اطمینان از صحت و اصالت این فرآورده‌ها، آشنا کردن افراد جامعه با فرهنگ استفاده صحیح از مکمل‌های غذایی سالم است.

مردم به واسطه اهمیتی که برای سلامت، تندرستی و شادابی خویش قائل هستند، نباید فرآورده‌هایی را  که به‌ صورت قاچاق و بدون نظارت وزارت بهداشت وارد کشور می ‌شود، مصرف نمایند.

در حقیقت مکمل‌ها از زمان‌ های بسیار قدیم در طب سنتی وجود داشته است و اکنون به ‌صورت مدرن و بر اساس اطلاعات و تحقیقات علمی جدید تولید و مصرف می شوند، ولی شرط موفقیت این مکمل ها در تامین سلامت جامعه آن است که فرهنگ استفاده از آن نیز به‌ صورت صحیح و علمی در کشور پایه‌ ریزی شود.

منبع: همشهری